Leiden: weetjes over onze thuishaven

Rembrandt van Rijn

Rembrandt van Rijn is natuurlijk wel de meest bekende Leidenaar. De wereldberoemde schilder van de Nachtwacht is geboren in de Weddesteeg te Leiden. Rembrandt heeft in totaal 25 jaar van zijn leven in Leiden gewoond en gewerkt.

Studentenstad

De oudste universtiteit van Nederland staat in Leiden. Hierdoor is Leiden één van de bekendste studentensteden van Nederland en trekt het ieder jaar weer enorm veel nieuwe studenten aan. Veel koninklijke familieleden, vooraanstaande politici, hogere ambtenaren en advocaten hebben hun studie in Leiden gevolgd. Veel studenten organiseren naast hun studie festiviteiten voor bijvoorbeeld hun eigen studentenvereniging maar ook festivals voor de stad, denk hierbij aan de Museumnacht, Summerjazz & het Leids Filmfestival.

2^e waterstad van Nederland

Na Amsterdam heeft Leiden het meeste aaneengesloten grachtenwater van Nederland.

Koning Willem Alexander

Koning Willem Alexander heeft tijdens zijn studie in Leiden op het Rapenburg 116 gewoond. Naast koning Willem Alexander hebben ook andere leden van het Koninklijk Huis op het Rapenburg gewoond. Prinses Beatrix woonde bijvoorbeeld op het Rapenburg 45.

Haring, Wittebrood & Corenwijn

Haring, Wittebrood en Corenwijn zijn traditiegetrouw gekopeld aan het Leids ontzet op 3 oktober. Iedere geboren leidenaar kan op 3 oktober bij de Waag in Leiden haring met wittebrood halen. Het is een verwijzing aan de bevrijding van Leiden door de watergeuzen op de Spaande bezetting. Deze watergeuzen deelden toen haring met wittebrood uit aan de uitgehongerde Leidse inwoners.

Creatieve inwoners

Leiden is dé stad van creativiteit; veel echte Leidenaars zijn of waren hierin actief.

• Rembrandt van Rijn (schilder)
• Jan Steen (schilder)
• Gerrit Dou (schilder)
• Maarten 't Hart (schrijver)
• Jan van Goyen (schilder)
• Lucas van Leyden (schilder)
• Jochem Meyer (cabaratier) - schreef o.a. het lied "lalala Leiden"
• Ilja Pfeifer (schrijver) - gewoond en gewerkt in Leiden
• Koen Hauser (Fotograaf des vaderlands) - gewoond en gewerkt in Leiden
• Armin van Buuren (DJ)

T-Rex

Het grootste en best bewaarde skelet van een dinosaurus staat in Naturalis in Leiden.

De Tulp – Het NL icoon

De allereerste tulp groeide in de Hortus Botanicus en daarmee staat Leiden aan de bakermat van Bollenindustrie waar Nederland zo bekend om staat.

Oudste Schouwburg van Nederland

De Leidse Schouwburg is de oudste nog in werking zijnde schouwburg van Nederland.

US presidents

Een aantal Amerikaanse presidenten zoals Grant, Rooseveld & Bush Sr & Jr. hebben hun voorvaderen in de Leidse "Pilgrim Fathers", die in Leiden waren gevestigd voor 1 jaar. Ze zijn via het schip de Mayflower naar Amerika vertrokken en daar de grondleggers geweest van het moderne Amerika. Ze worden in Amerika ook wel de Founding Fathers genoemd.

Hofjes

De hofjes in Leiden zijn een voorbeeld van sociale zorg in de middeleeuwen. Het zijn dicht bij elkaar staande huisjes aan een gemeenschappelijke binnenplaats, bij testament gesticht door particulieren en bestemd voor arme, oude mensen. De resterende hofjes in Leiden zijn bijna allemaal te vinden in het centrum van de stad. In totaal telt Leiden nog 35 hofjes, wat het grootste aantal is van heel Nederland.

Leids cabaret festival

Het Leids Cabaret Festival is een cabaretfestival dat jaarlijks gehouden wordt, met als vaste toneel de Leidse Schouwburg. Het festival biedt jong cabarettalent een opstap naar een groter publiek en wellicht een professionele theatercarrière.

Het Leids Cabaret Festival kent een juryprijs en een publieksprijs. Veel deelnemers en winnaars zijn nu nog steeds bekend als cabaretier. Enkele winnaars zijn:

• Najib Amhali
• Erik van Muiswinkel
• Lebbis en Jansen
• Sanne Wallis de Vries
• Paulien Cornelisse
• Wim Helsen
• Katinka Polderman
• De Partizanen
• Tim Fransen

Het Leids Cabaret Festival werd in 1978 voor het eerst gehouden vanuit de Leidse studentenvereniging Augustinus, met Harry Kies als initiatiefnemer en organisator. De eerste editie van het festival was bedoeld als geëngageerde tegenhanger van Cameretten uit Delft of later Rotterdam. Tegenwoordig is het Leids Cabaret Festival een gevestigd festival, dat een podium vormt voor jong cabarettalent.

Lakenfeesten

De lakenfeesten zijn een jaarlijks terugkerend evenement. De naam van het evenement refereert aan de tijd dat de stad een bloeiende lakenindustrie had, maar de festiviteiten hebben hedendaags met deze historie verder weinig van doen.

3 oktober

In de nacht van 2 op 3 oktober 1574 stort een deel van de verzwakte stadsmuur bij de Koepoort met groot lawaai in.
De Spanjaarden, een uitval en het opkomend water vrezend, vluchten in paniek. De bevolking kan het nog niet geloven. Een kleine jongen, Cornelis Joppensz, sluipt naar de Lammenschans en vindt deze verlaten. De belegeraars moeten zeer overhaast zijn vertrokken want in de schans staat nog een klaargemaakte maaltijd van wortelen, uien, vlees en pastinaken op het vuur, die "hutspot" genoemd zal worden.

Om acht uur in de morgen van 3 oktober komen de Watergeuzen onder bevel van De Boisot met hun vaartuigen via de Vliet de stad binnen en brengen voor de uitgehongerde bevolking o.a. haring en wittebrood mee. Het ontzet is een feit. Het volk stroomt naar de Pieterskerk om God te danken voor de bevrijding van het Spaanse juk. Deze dankdienst is nadien elk jaar opnieuw op 3 oktober in dezelfde kerk gehouden, zelfs gedurende de oorlogsjaren.

Het "wapenfeit" van Leidens Ontzet, waarbij het doorzettingsvermogen van de bevolking en het water de sterkste wapens bleken, was een belangrijke mijlpaal in de strijd om de onafhankelijkheid van de Republiek. Als blijvend monument schonk Prins Willem van Oranje de stad zijn Hogeschool, thans Universiteit, die reeds op 8 februari 1575, vier maanden na het Ontzet, werd ingewijd.